Hướng dẫn kinh doanh online cho người mới bắt đầu

Bạn đang muốn kinh doanh online nhưng chưa biết nên bắt đầu từ đâu, bán sản phẩm gì hay chọn kênh nào để có đơn hàng đầu tiên? Trong thời đại hiện nay thì kinh doanh online không chỉ là xu hướng mà còn là cơ hội giúp nhiều người tạo thu nhập bền vững ngay tại nhà. Bài viết này sẽ là cẩm nang từng bước, từ chọn ý tưởng, thiết lập kênh bán hàng cho đến cách tối ưu lợi nhuận, giúp bạn tự tin khởi đầu kinh doanh online thành công.

Kinh doanh online là gì?

Kinh doanh online là hình thức bán hàng qua Internet, nơi toàn bộ hoạt động mua bán – từ giới thiệu sản phẩm, trao đổi thông tin, chốt đơn cho đến thanh toán – đều diễn ra trực tuyến. Người bán chỉ cần một thiết bị kết nối mạng như điện thoại hoặc máy tính là có thể bắt đầu. Sau đó, hàng hóa sẽ được vận chuyển tận nơi cho khách hàng thông qua các đơn vị giao hàng.

Điểm đặc biệt của kinh doanh online là tính linh hoạt. Bạn có thể bán bất cứ khi nào, bất cứ ở đâu, thậm chí ngay tại nhà mà không cần thuê mặt bằng hay đầu tư cửa hàng truyền thống. Chính vì vậy, kinh doanh online ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến với sinh viên, nhân viên văn phòng, mẹ bỉm sữa hay những ai muốn khởi nghiệp với số vốn nhỏ.

Các kênh bán hàng online phổ biến hiện nay gồm:

• Mạng xã hội: Facebook, Instagram, Zalo, TikTok… nơi người bán dễ dàng tiếp cận khách hàng thông qua bài đăng, livestream, video ngắn.
• Website bán hàng: giúp xây dựng thương hiệu lâu dài, chủ động quản lý dữ liệu khách hàng và tăng độ uy tín.
• Sàn thương mại điện tử (TMĐT): Shopee, Lazada, Tiki, TikTok Shop… mang lại lượng khách sẵn có, dễ tiếp cận người mua mới.

Ưu điểm nổi bật của kinh doanh online:

• Vốn ít, rủi ro thấp: chỉ cần vài triệu đồng là có thể bắt đầu.
• Chủ động thời gian: không bị gò bó bởi giờ giấc cố định.
• Khả năng mở rộng nhanh: dễ dàng thử nghiệm nhiều sản phẩm, nhiều kênh.
• Tệp khách hàng rộng lớn: Internet giúp kết nối hàng triệu người tiêu dùng trong và ngoài nước.
• Cơ hội thu nhập cao: nếu biết tận dụng chiến lược và xu hướng thị trường, kinh doanh online có thể mang lại lợi nhuận vượt xa hình thức truyền thống.

Vì sao cơ hội kinh doanh online ngày càng mở rộng?

Nếu như trước đây, mua sắm online chỉ chiếm một phần nhỏ thì hiện nay đã trở thành thói quen tiêu dùng phổ biến. Người Việt ngày càng ưa chuộng việc đặt hàng qua điện thoại, nhận hàng tận nhà bởi sự tiện lợi và tiết kiệm thời gian.

Một vài con số đáng chú ý:

• Tính đến tháng 4/2025, Việt Nam có hơn 104,7 triệu thuê bao Internet băng rộng di động, tăng 14% so với năm trước. Điều này cho thấy mức độ phủ sóng Internet ngày càng rộng khắp, đặc biệt qua smartphone.
• Năm 2024, thị trường TMĐT Việt Nam đạt 318.900 tỷ đồng, tăng trưởng 37,4% so với năm 2023, tức trung bình mỗi ngày người Việt chi gần 874 tỷ đồng để mua sắm trực tuyến.
• Theo dự báo của Google & Temasek, đến năm 2025 quy mô thị trường TMĐT Việt Nam có thể chạm mốc 57 tỷ USD, nằm trong top tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á.

Song song với sự phát triển hạ tầng công nghệ, hành vi người tiêu dùng cũng thay đổi rõ rệt:

• Họ muốn mua sắm nhanh hơn, tiện lợi hơn mà không phải đi lại.
• Quan tâm đến trải nghiệm cá nhân hóa: gợi ý sản phẩm phù hợp, thanh toán linh hoạt, giao hàng siêu tốc.
• Có xu hướng tin tưởng vào review, livestream và sẵn sàng mua sản phẩm qua mạng xã hội hay sàn TMĐT chỉ sau vài phút.

Từ những yếu tố này, có thể khẳng định: năm 2025 chính là “thời điểm vàng” để khởi nghiệp online. Chỉ cần một chiếc điện thoại, ý tưởng sản phẩm phù hợp và kế hoạch bán hàng rõ ràng, bạn hoàn toàn có thể bắt đầu xây dựng công việc kinh doanh cho riêng mình.

Các bước kinh doanh online cho người mới bắt đầu

Bước 1: Xác định ý tưởng & chọn sản phẩm

Sản phẩm là yếu tố quyết định đến 70% thành công khi kinh doanh online. Người mới cần cân nhắc kỹ trước khi nhập hàng, tránh chọn theo cảm tính.

Một số câu hỏi quan trọng bạn nên tự trả lời trước khi bắt đầu:

• Sản phẩm này có đang HOT, có nhu cầu cao trên thị trường không?
• Bạn sẽ lấy hàng từ đâu, có nguồn cung ổn định và giá tốt không?
• Sản phẩm có phù hợp với số vốn hiện tại của bạn không?
• Có lợi thế gì để bạn cạnh tranh (giá rẻ hơn, chất lượng tốt hơn, dịch vụ tốt hơn)?

Gợi ý ngành hàng theo vốn:

• Ít vốn (dưới 10 triệu): đồ ăn vặt, phụ kiện nhỏ (ốp lưng, kẹp tóc, trang sức handmade), đồ decor, sản phẩm handmade.
• Vốn trung bình (10 – 30 triệu): thời trang (quần áo, giày dép), mỹ phẩm mini size, nông sản sạch.
• Vốn cao (trên 30 triệu): đồ gia dụng thông minh, thiết bị điện tử, sản phẩm thương hiệu chính hãng.

Bước 2: Nghiên cứu khách hàng & đối thủ

Trước khi bán, bạn phải hiểu rõ ai sẽ mua hàng của mình. Ví dụ: nếu bán mỹ phẩm, khách hàng mục tiêu thường là nữ 18–30 tuổi, thích mua sắm qua TikTok và Facebook. Còn nếu bán đồ gia dụng, khách hàng lại là các bà nội trợ, độ tuổi 25–40, hay mua trên Shopee và Lazada.

Song song với đó hãy quan sát đối thủ cùng ngành:

• Họ bán trên kênh nào hiệu quả nhất?
• Cách họ chụp ảnh, viết mô tả, livestream ra sao?
• Điểm mạnh – yếu của họ là gì?

Từ đó thì bạn có thể học hỏi điều hay và tìm ra lợi thế cạnh tranh riêng cho mình, chẳng hạn giao hàng nhanh hơn, bao bì đẹp hơn, livestream sáng tạo hơn.

Bước 3: Chọn kênh bán hàng phù hợp

Không phải kênh nào cũng hợp với mọi sản phẩm. Người mới có thể bắt đầu từ một kênh chính rồi mở rộng dần:

• Facebook/TikTok/Instagram: dễ tiếp cận khách hàng nhanh nhờ bài đăng, video ngắn, livestream. Phù hợp với ngành hàng thời trang, phụ kiện, mỹ phẩm, đồ ăn vặt.
• Sàn TMĐT (Shopee, Lazada, Tiki, TikTok Shop): lượng khách khổng lồ, nhiều chương trình khuyến mãi. Hợp với người mới vì dễ có đơn, nhưng cần cạnh tranh giá và chăm review tốt.
• Website riêng: giúp bạn xây dựng thương hiệu, chủ động dữ liệu khách hàng. Phù hợp khi muốn kinh doanh lâu dài, bền vững.
• Omnichannel (đa kênh): xu hướng 2025 là bán hợp kênh, vừa có gian hàng trên sàn, vừa bán qua mạng xã hội, vừa duy trì website để tối ưu thương hiệu.

Bước 4: Lập kế hoạch tài chính & marketing

Một kế hoạch kinh doanh online dù nhỏ cũng cần rõ ràng về chi phí và lợi nhuận.

• Chi phí: vốn nhập hàng, phí vận chuyển, chi phí quảng cáo, chi phí vận hành (bao bì, phần mềm quản lý…).
• Marketing: người mới có thể bắt đầu bằng những cách tiết kiệm như làm video ngắn trên TikTok, đăng bài đều đặn trên Facebook, tham gia group bán hàng, hoặc chạy quảng cáo ngân sách nhỏ để test sản phẩm.

Ví dụ: bạn nhập 20 chiếc áo thun với giá 80.000đ, bán ra 150.000đ/chiếc. Lợi nhuận gộp 70.000đ/áo, sau khi trừ phí ship, bao bì và quảng cáo, bạn vẫn có lãi 40.000–50.000đ/áo. Đây là cách tính đơn giản để kiểm soát lời – lỗ.

Bước 5: Thiết lập gian hàng & vận hành

Khi đã chọn được sản phẩm và kênh bán, bạn cần:

• Hoàn thiện gian hàng: chụp ảnh rõ nét, viết mô tả chi tiết, đăng sản phẩm có kèm feedback.
• Chính sách bán hàng: nêu rõ đổi trả, bảo hành để khách an tâm.
• Quy trình vận chuyển: chọn đối tác giao hàng uy tín, hỗ trợ COD và cập nhật trạng thái đơn.
• Chăm sóc khách hàng: phản hồi nhanh khi khách nhắn tin, tạo thiện cảm bằng cách nhắn tin sau khi giao hàng.

Bước 6: Đo lường & tối ưu

Không thể kinh doanh online hiệu quả nếu bạn không đo lường. Hãy theo dõi thường xuyên:

• Doanh thu theo ngày/tuần/tháng.
• Tỷ lệ chốt đơn: bao nhiêu khách nhắn tin thì mua hàng.
• Chi phí quảng cáo: 1 đơn hàng tốn bao nhiêu tiền ads.
• Khách hàng quay lại: số khách cũ quay lại mua thêm.

Dựa trên số liệu, bạn sẽ biết kênh nào hiệu quả, sản phẩm nào bán chạy, quảng cáo nào tốn kém. Từ đó, tối ưu chiến lược sản phẩm, giá bán và kênh marketing để tăng lợi nhuận.

Ý tưởng kinh doanh online HOT 2025

Năm 2025 được xem là “thời điểm vàng” để khởi nghiệp online nhờ sự bùng nổ của TMĐT và mạng xã hội. Dưới đây là một số ý tưởng kinh doanh theo từng nhóm vốn để bạn dễ lựa chọn:

1. Nhóm vốn nhỏ (dưới 10 triệu)

Đồ ăn vặt online: khô gà, bánh tráng trộn, trà sữa tự pha, snack nhập khẩu. Lợi thế: dễ bán, xoay vòng vốn nhanh, phù hợp bán qua TikTok, Facebook Reels.

Phụ kiện thời trang: kính mắt, vòng cổ, nhẫn, kẹp tóc, ốp lưng điện thoại. Hàng nhỏ gọn, vốn ít, dễ nhập trên Shopee/Lazada/nguồn sỉ Quảng Châu.

Sản phẩm handmade: nến thơm, xà phòng, đồ decor nhỏ. Điểm mạnh: độc lạ, cá nhân hóa, dễ viral trên TikTok Shop.

Kênh bán phù hợp: TikTok Shop, Facebook cá nhân, Instagram.

2. Nhóm vốn trung bình (10 – 30 triệu)

Thời trang online: quần áo, giày dép, túi xách. Đây là ngành hàng bán chạy top đầu, nhưng cần chú trọng hình ảnh, livestream và feedback thật.

Mỹ phẩm & sản phẩm chăm sóc cá nhân: son môi, serum, sữa rửa mặt, nước hoa mini size. Dễ tiêu thụ, nhu cầu ổn định quanh năm.

Nông sản – đặc sản sạch: trái cây theo mùa, hạt dinh dưỡng, rau củ hữu cơ. Xu hướng tiêu dùng là “ăn sạch – sống khỏe”, đặc biệt với khách hàng ở thành phố lớn.

Kênh bán phù hợp: Shopee Mall, TikTok Shop, fanpage chuyên nghiệp, livestream đa kênh.

3. Nhóm vốn cao (trên 30 triệu)

Đồ gia dụng thông minh: nồi chiên không dầu, robot hút bụi, máy lọc không khí. Sản phẩm có giá trị cao, nhu cầu tăng nhanh nhờ lối sống hiện đại.

Thiết bị điện tử & phụ kiện công nghệ: tai nghe Bluetooth, đồng hồ thông minh, phụ kiện gaming. Bán kèm chính sách bảo hành để tạo uy tín.

Kinh doanh thương hiệu chính hãng: nhập hàng phân phối hoặc mở shop online cho một thương hiệu nhất định (ví dụ: mỹ phẩm Hàn Quốc, đồ điện Nhật Bản).

Kênh bán phù hợp: Lazada Mall, Shopee Mall, website thương mại điện tử riêng, kết hợp marketing đa kênh.

Tip tìm nguồn hàng uy tín:

• Chợ đầu mối trong nước: chợ Ninh Hiệp (Hà Nội), chợ An Đông (TP.HCM) – phù hợp lấy sỉ thời trang.
• Nhà cung cấp online: các sàn sỉ như Alibaba, 1688, Taobao – đa dạng sản phẩm, giá tốt.
• Xưởng trong nước: liên hệ trực tiếp để có giá gốc, dễ kiểm soát chất lượng.
• Dropshipping: hợp tác với đơn vị trung gian, bạn chỉ cần bán – không cần nhập hàng.

Cách học kinh doanh online cho người mới bắt đầu

1. Quan sát thực tế – học từ shop thành công

Cách nhanh nhất để học là… theo dõi đối thủ. Bạn có thể xem cách họ làm livestream, chụp ảnh sản phẩm, xử lý comment, chạy quảng cáo. Đừng copy hoàn toàn mà hãy rút ra chiến lược riêng cho mình.

2. Khóa học online/offline

Nếu muốn đi nhanh và có hệ thống, bạn có thể tham gia:

• Khóa học online trên các nền tảng: Unica, Edumall, Kyna, Udemy.
• Khóa học offline: trung tâm đào tạo marketing, bán hàng TMĐT.

Ưu điểm: kiến thức có lộ trình, có mentor hướng dẫn, tiết kiệm thời gian thử sai.

3. Sách, blog, YouTube

• Sách: "Bí mật Dotcom" (Russell Brunson), "Marketing 4.0" (Philip Kotler).
• Blog: các trang về SEO, bán hàng online, kinh nghiệm kinh doanh.
• YouTube: kênh chia sẻ về dropshipping, Shopee, TikTok Shop.

Ưu điểm: rẻ, dễ tiếp cận, nhiều case study thực tế.

4. Lời khuyên quan trọng

Dù học bằng cách nào thì bạn cũng nên “vừa học vừa làm”. Kiến thức chỉ thật sự có giá trị khi bạn áp dụng vào thực tế. Bán một sản phẩm nhỏ, test một quảng cáo vài trăm ngàn, hoặc livestream thử… sẽ giúp bạn rút kinh nghiệm nhanh hơn nhiều so với chỉ học lý thuyết.

Giải đáp thắc mắc thường gặp

1. Có cần đăng ký kinh doanh không?

Nếu bạn chỉ bán nhỏ lẻ (ví dụ: bán vài sản phẩm qua Facebook cá nhân, TikTok cá nhân) thì chưa bắt buộc phải đăng ký. Tuy nhiên, nếu bạn kinh doanh ổn định, có doanh thu thường xuyên và muốn mở rộng thì nên đăng ký hộ kinh doanh cá thể hoặc doanh nghiệp nhỏ. Điều này giúp bạn:

• Xuất hóa đơn VAT khi khách cần.
• Dễ dàng làm việc với nhà cung cấp và sàn TMĐT.
• Tăng uy tín với khách hàng.

2. Bán hàng trên Shopee/TikTok Shop có cần giấy phép không?

Với các sản phẩm thông thường (thời trang, phụ kiện, đồ gia dụng), bạn không cần giấy phép để mở shop. Tuy nhiên, một số ngành hàng đặc thù như mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, đồ uống, dược phẩm… thì sàn yêu cầu giấy tờ chứng minh nguồn gốc (giấy công bố, hóa đơn nhập hàng, chứng nhận an toàn). Vì vậy, trước khi bán bạn nên kiểm tra quy định chi tiết của từng sàn để tránh bị khóa gian hàng.

3. Cần bao nhiêu vốn ban đầu?

Điều này phụ thuộc vào sản phẩm bạn chọn:

• Ít vốn (dưới 5–10 triệu): bán đồ ăn vặt, phụ kiện nhỏ, hàng handmade.
• Vốn trung bình (10–30 triệu): thời trang, mỹ phẩm, đặc sản sạch.
• Vốn cao (trên 30 triệu): đồ gia dụng, thiết bị điện tử, thương hiệu chính hãng.

Ngoài chi phí nhập hàng, bạn cũng nên dự phòng thêm vốn cho marketing (quảng cáo, KOL/KOC), bao bì, vận chuyển và phần mềm quản lý bán hàng.

4. Có thể bán song song trên nhiều kênh không?

Hoàn toàn có thể và đây cũng là xu hướng trong năm 2025 – gọi là bán hàng đa kênh (Omnichannel). Ví dụ:

• Vừa bán trên Shopee để tận dụng lượng khách có sẵn.
• Vừa livestream trên TikTok để tạo viral.
• Vừa duy trì website để xây thương hiệu lâu dài.

Khi kết hợp nhiều kênh thì bạn có thể tiếp cận khách hàng ở nhiều điểm chạm, tăng cơ hội chốt đơn. Tuy nhiên, hãy bắt đầu từ 1 kênh chính rồi mở rộng dần để tránh quá tải.

5. Bán hàng online có phải đóng thuế không?

Theo quy định tại Việt Nam, cá nhân kinh doanh online có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên thì phải kê khai và nộp thuế. Các loại thuế thường gặp:

• Thuế giá trị gia tăng (VAT).
• Thuế thu nhập cá nhân.

Nếu doanh thu nhỏ hơn 100 triệu/năm thì không phải đóng thuế. Nhưng nếu bạn bán trên sàn TMĐT, sàn có thể tự động khấu trừ một phần thuế khi thanh toán tiền hàng cho bạn.

6. Nên bắt đầu từ TikTok Shop hay Shopee?

• TikTok Shop: phù hợp với người mới, vốn ít, thích làm video ngắn và livestream. Ưu điểm: dễ viral, dễ ra đơn nhanh nhờ thuật toán gợi ý. Nhược điểm: phụ thuộc vào content, nếu không làm video/livestream đều đặn thì khó duy trì doanh số.
• Shopee: phù hợp cho người muốn bán lâu dài, có kế hoạch xây thương hiệu, tận dụng khách hàng sẵn có trên sàn. Ưu điểm: ổn định, dễ xây uy tín qua review. Nhược điểm: cạnh tranh giá rất cao, cần nhiều mã giảm giá, freeship.

Nếu bạn mới bắt đầu thì hãy chọn TikTok Shop để test sản phẩm. Khi có sản phẩm tốt và khách hàng ổn định, hãy mở thêm Shopee để phát triển bền vững.

Kết luận

Kinh doanh online năm 2025 không còn là xu hướng nhất thời, mà là một cơ hội lớn cho bất kỳ ai muốn tăng thêm thu nhập hoặc xây dựng sự nghiệp riêng. Chỉ cần bạn có:

• Sản phẩm phù hợp: đáp ứng nhu cầu thật của khách hàng.
• Kế hoạch rõ ràng: từ vốn, kênh bán, marketing cho đến chăm sóc khách hàng.
• Tinh thần kiên trì học hỏi: luôn cập nhật xu hướng, thử nghiệm và tối ưu.

Hãy nhớ: không ai thành công ngay từ ngày đầu. Nhưng nếu bạn bắt đầu ngay hôm nay, kiên trì và làm từng bước, chắc chắn bạn sẽ tìm ra công thức kinh doanh phù hợp cho mình.