Website không có SSL và HTTPS sẽ gặp rủi ro gì?

Trong kỷ nguyên số, nơi người dùng ngày càng quan tâm đến bảo mật và trải nghiệm trực tuyến thì việc website có SSL và HTTPS không chỉ là một lựa chọn, mà đã trở thành tiêu chuẩn bắt buộc. SSL/HTTPS không chỉ giúp mã hóa dữ liệu, ngăn chặn tấn công mạng mà còn là tín hiệu quan trọng để Google xếp hạng website. Nếu bạn đang thắc mắc liệu website của mình có thực sự cần SSL và HTTPS hay không, hãy cùng khám phá chi tiết trong bài viết này.

SSL và HTTPS là gì?

1. SSL (Secure Sockets Layer) là gì?

SSL là một công nghệ bảo mật tiêu chuẩn giúp mã hóa dữ liệu được truyền tải giữa trình duyệt của người dùng và máy chủ website. Nhờ lớp bảo mật này, thông tin nhạy cảm như mật khẩu, số thẻ tín dụng hay dữ liệu cá nhân sẽ không bị kẻ xấu đánh cắp trong quá trình truyền tải. SSL hoạt động bằng cách sử dụng chứng chỉ số (SSL Certificate) để xác minh danh tính website và tạo ra một “đường hầm” mã hóa an toàn.

2. HTTPS khác gì HTTP thường?

HTTP (Hypertext Transfer Protocol) là giao thức truyền tải siêu văn bản, giúp hiển thị nội dung website trên trình duyệt. Tuy nhiên, HTTP thông thường không có khả năng mã hóa dữ liệu, khiến thông tin dễ bị đánh cắp. Khi thêm SSL, HTTP sẽ được nâng cấp thành HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure). Chữ "S" ở cuối thể hiện "Secure" – an toàn, cho thấy dữ liệu đang được mã hóa và bảo mật.

3. Mối quan hệ giữa SSL và HTTPS

SSL chính là nền tảng giúp tạo nên HTTPS. Nói cách khác là để một website có thể chạy trên giao thức HTTPS thì trước tiên nó phải cài đặt và kích hoạt chứng chỉ SSL. Hai yếu tố này kết hợp với nhau tạo thành "lá chắn" bảo mật, giúp website đáng tin cậy hơn trong mắt người dùng lẫn công cụ tìm kiếm.

Tại sao website cần SSL và HTTPS?

Việc cài đặt SSL và chuyển đổi website sang giao thức HTTPS không chỉ là một tùy chọn, mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh internet hiện đại. Dưới đây là những lý do quan trọng giải thích tại sao SSL và HTTPS lại cần thiết đến vậy:

1. Bảo mật dữ liệu

Mỗi khi người dùng nhập thông tin trên website như: form đăng ký, mật khẩu đăng nhập, hoặc thông tin thẻ tín dụng, dữ liệu đó sẽ được mã hóa nhờ SSL. Điều này giúp ngăn chặn nguy cơ rò rỉ dữ liệu và giảm thiểu các cuộc tấn công trung gian (Man-in-the-Middle), vốn thường xảy ra khi hacker “chen ngang” để đánh cắp thông tin trên đường truyền. Với SSL, dữ liệu chỉ có thể được giải mã bởi đúng máy chủ đích.

2. Tăng độ tin cậy và uy tín

Một website được gắn biểu tượng ổ khóa xanh hoặc dấu hiệu “Secure” trên thanh địa chỉ sẽ tạo cảm giác an toàn cho người dùng. Ngược lại, khi truy cập website không có HTTPS, người dùng thường sẽ thấy cảnh báo “Not Secure”, khiến họ nghi ngờ và dễ dàng thoát khỏi trang. Niềm tin này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp, bởi sự tin tưởng từ khách hàng trực tiếp ảnh hưởng đến uy tín và doanh số.

3. Yếu tố xếp hạng SEO

Google đã chính thức xác nhận HTTPS là một trong những tín hiệu xếp hạng trong thuật toán tìm kiếm. Điều đó có nghĩa là website sử dụng HTTPS sẽ được ưu tiên hơn trong kết quả tìm kiếm so với website vẫn chạy trên HTTP. Ngược lại thì các trang web không an toàn dễ bị Google gắn nhãn cảnh báo, làm giảm đáng kể tỷ lệ truy cập tự nhiên và trải nghiệm người dùng.

4. Hỗ trợ giao dịch trực tuyến

SSL và HTTPS gần như là bắt buộc với các website thương mại điện tử, ngân hàng, hay những nền tảng có chức năng thanh toán online. Việc áp dụng không chỉ bảo vệ khách hàng trước nguy cơ gian lận và lừa đảo mà còn giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp lý liên quan đến an toàn thông tin. Một website thương mại điện tử thiếu SSL có thể bị chặn giao dịch hoặc không được các cổng thanh toán chấp nhận.

Website nào bắt buộc phải có SSL?

Không phải mọi website đều có yêu cầu pháp lý về SSL, nhưng trong thực tế, hầu như tất cả các website hiện đại đều cần hoặc bắt buộc phải cài đặt chứng chỉ SSL để đảm bảo tính an toàn và uy tín. Dưới đây là những nhóm website điển hình:

• Website thương mại điện tử: Các trang bán hàng online, sàn thương mại điện tử, hoặc bất kỳ website nào có tính năng thanh toán trực tuyến đều phải có SSL để mã hóa thông tin thẻ ngân hàng, bảo vệ người mua và giảm thiểu rủi ro gian lận. Đây cũng là yêu cầu bắt buộc từ các cổng thanh toán như PayPal, Stripe, VNPay…
• Website chứa thông tin cá nhân khách hàng: Những website có chức năng đăng nhập, đăng ký tài khoản, lưu trữ dữ liệu người dùng (email, số điện thoại, địa chỉ) đều cần SSL để tránh tình trạng lộ lọt dữ liệu. Đặc biệt, các nền tảng giáo dục, y tế, ngân hàng, hay diễn đàn cộng đồng có mức độ rủi ro cao nếu không được bảo mật.
• Website doanh nghiệp, dịch vụ chuyên nghiệp: Dù không xử lý thanh toán, một website công ty thiếu HTTPS sẽ khiến khách hàng nghi ngờ về sự chuyên nghiệp. Ngược lại, một website có chứng chỉ SSL thể hiện uy tín, nâng cao trải nghiệm người dùng và góp phần xây dựng thương hiệu lâu dài.
• Tất cả website muốn SEO hiệu quả: Với việc Google ưu tiên HTTPS trong xếp hạng tìm kiếm, gần như mọi website đều cần SSL nếu muốn cải thiện thứ hạng SEO. Một trang web không có SSL không chỉ bị cảnh báo “Not Secure” mà còn dễ mất khách ngay từ bước đầu.

Có những loại SSL nào?

SSL không chỉ có một loại, mà được phân cấp tùy theo mức độ xác thực, chi phí và uy tín. Chủ website có thể lựa chọn loại phù hợp với nhu cầu:

1. SSL miễn phí (Let’s Encrypt, ZeroSSL, Cloudflare SSL)

Đây là lựa chọn phổ biến cho website cá nhân, blog hoặc các dự án nhỏ. Ưu điểm: miễn phí, dễ cài đặt, gia hạn tự động. Nhược điểm: chỉ cung cấp chứng chỉ DV (Domain Validation), không xác thực doanh nghiệp, không có bảo hiểm khi xảy ra sự cố.

2. SSL trả phí

DV (Domain Validation): Chứng chỉ xác thực tên miền, phù hợp cho blog, website cá nhân hoặc dự án nhỏ. Thủ tục nhanh, giá rẻ, nhưng uy tín ở mức cơ bản.

OV (Organization Validation): Chứng chỉ xác thực tổ chức/doanh nghiệp. Yêu cầu cung cấp giấy phép kinh doanh và thông tin pháp lý, tạo sự tin cậy cao hơn. Phù hợp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.

EV (Extended Validation): Mức xác thực cao nhất, hiển thị tên doanh nghiệp ngay trên thanh địa chỉ (thường có màu xanh ở trình duyệt cũ). Chi phí cao, thời gian xác minh lâu nhưng uy tín tối đa, thường dùng cho ngân hàng, tổ chức tài chính và các tập đoàn lớn.

Cách cài đặt SSL và chuyển sang HTTPS

Việc cài đặt chứng chỉ SSL và chuyển website từ HTTP sang HTTPS có thể khác nhau tùy theo loại hosting hoặc server bạn sử dụng, nhưng nhìn chung sẽ trải qua các bước cơ bản sau:

Bước 1: Đăng ký chứng chỉ SSL

Bạn có thể lấy chứng chỉ SSL từ hai nguồn:

• Nhà cung cấp hosting: đa số các dịch vụ hosting hiện nay đều hỗ trợ cài đặt SSL miễn phí (ví dụ Let’s Encrypt) hoặc cho phép mua SSL trả phí trực tiếp.
• Bên thứ ba: nếu muốn chứng chỉ uy tín cao hơn (OV, EV), bạn có thể đăng ký từ các đơn vị cung cấp như DigiCert, Comodo, GeoTrust...

Bước 2: Cài đặt và cấu hình SSL trên hosting/server

Sau khi có chứng chỉ thì bạn cần cài đặt nó vào hệ thống.

• Với cPanel/Plesk hosting thì thường sẽ có mục SSL/TLS hoặc Let’s Encrypt để kích hoạt chỉ bằng vài cú click.
• Với VPS hoặc server riêng thì bạn cần cài đặt thủ công bằng cách upload file chứng chỉ (CRT, KEY, CA-Bundle) và cấu hình trong web server (Apache, Nginx, LiteSpeed...).

Bước 3: Chuyển hướng từ HTTP sang HTTPS

Để đảm bảo người dùng và công cụ tìm kiếm chỉ truy cập bằng HTTPS, bạn cần thiết lập redirect 301 từ HTTP sang HTTPS.

• Với Apache: chỉnh file .htaccess.
• Với Nginx: thêm rule trong file config.

Với WordPress hoặc CMS khác: có thể dùng plugin hỗ trợ (ví dụ Really Simple SSL).

Bước 4: Cập nhật liên kết nội bộ và tài nguyên

Sau khi chuyển sang HTTPS, bạn nên kiểm tra và cập nhật toàn bộ link nội bộ, hình ảnh, script, CSS... để tránh lỗi mixed content (trộn giữa HTTP và HTTPS). Điều này vừa cải thiện bảo mật, vừa tránh cảnh báo từ trình duyệt.

Bước 5: Kiểm tra bằng công cụ online

Cuối cùng thì hãy kiểm tra website của bạn bằng các công cụ như:

• SSL Labs (Qualys): để test mức độ an toàn của chứng chỉ SSL.
• Why No Padlock: để phát hiện lỗi mixed content.
• Trình duyệt Chrome/Firefox: xem đã hiển thị ổ khóa xanh hay chưa.

Hoàn tất các bước trên thì website của bạn sẽ hoạt động an toàn hơn với HTTPS, tăng độ tin cậy và được ưu tiên trên công cụ tìm kiếm.

Sai lầm thường gặp khi cài SSL

Trong quá trình cài đặt và chuyển đổi sang HTTPS, nhiều doanh nghiệp và cá nhân thường mắc phải những sai lầm dưới đây, dẫn đến website không đạt hiệu quả bảo mật hoặc ảnh hưởng đến SEO:

1. Cài SSL nhưng không thiết lập redirect 301

Nhiều quản trị viên chỉ cài chứng chỉ SSL nhưng quên cấu hình chuyển hướng 301 từ HTTP sang HTTPS. Kết quả là website tồn tại song song hai phiên bản (HTTP và HTTPS), gây ra tình trạng duplicate content (nội dung trùng lặp). Điều này không chỉ ảnh hưởng đến SEO mà còn khiến người dùng nhầm lẫn khi truy cập.

2. Không cập nhật link nội bộ sang HTTPS

Sau khi kích hoạt SSL, các đường dẫn nội bộ (internal links), hình ảnh, video hoặc tệp tin vẫn có thể giữ nguyên giao thức HTTP cũ. Điều này vừa ảnh hưởng trải nghiệm người dùng, vừa làm giảm tính nhất quán của website, thậm chí khiến một số tài nguyên không thể tải được.

3. Bỏ qua kiểm tra lỗi Mixed Content

Đây là một trong những lỗi phổ biến nhất. Dù website đã cài SSL nhưng nếu các tệp JS, CSS, hình ảnh vẫn tải qua HTTP thì trình duyệt sẽ hiển thị cảnh báo “Not Fully Secure”. Lỗi này vừa làm giảm uy tín, vừa ảnh hưởng đến hiệu suất SEO.

4. Không cập nhật trên Google Search Console và Analytics

Khi đổi sang HTTPS thì có nhiều quản trị viên quên cập nhật lại địa chỉ website trong Google Search Console và Google Analytics. Điều này khiến dữ liệu bị phân tán, khó theo dõi hiệu suất SEO chính xác.

5. Chỉ cài SSL miễn phí nhưng không kiểm tra định kỳ

Một số chứng chỉ SSL miễn phí như Let’s Encrypt có thời hạn 90 ngày và cần được gia hạn. Nếu không gia hạn kịp thời, website sẽ hiển thị cảnh báo bảo mật và làm mất uy tín với khách hàng.

Kết luận

Tóm lại thì SSL và HTTPS không chỉ là xu hướng mà là yêu cầu bắt buộc đối với mọi website trong thời đại số. Việc sử dụng SSL giúp mã hóa dữ liệu, bảo vệ người dùng, tăng độ tin cậy và được Google ưu tiên trong xếp hạng tìm kiếm.

Lời khuyên: Dù bạn vận hành một blog cá nhân hay một website thương mại điện tử lớn thì hãy cài đặt SSL ngay từ đầu để đảm bảo hiệu quả lâu dài. Đồng thời, cần thường xuyên kiểm tra, tối ưu và tránh những sai lầm phổ biến khi triển khai để website hoạt động an toàn, ổn định và tối ưu SEO.